Dialoogpartners zoeken en vinden

De dialoog met gelovigen van andere godsdiensten heeft vaak geen prioriteit bij gemeentes die hun handen vol hebben aan het eigen werk. Toch liggen in deze tijd de kansen om de hoek.

In mijn eerste gemeente bezocht ik een zieltogend overleg tussen christelijke en islamitische gebedsleiders, voor wie de burgemeester een vergaderzaal op het stadhuis beschikbaar had gesteld. Dat laatste was meteen de enige reden dat het overleg nog bestond. Want zeg nou zelf: de meeste geloofsleiders hebben hun handen vol aan het draaiend houden van hun eigen club. Het belang van interreligieuze dialoog wordt in de praktijk vooral beleden met de mond. Alleen: als de burgemeester je uitnodigt, zeg je niet zo snel nee. Het waren dan ook geen al te inspirerende bijeenkomsten.

Enthousiaste gemeenteleden

In mijn tweede gemeente ontdekte ik dat het anders kon. Daar raakte ik aan de praat met een lokale voortrekker van de Hizmet-beweging, een progressieve islamitische beweging die het gesprek met andersdenkenden daadwerkelijk behandelt als prioriteit. Met hen hebben we diverse maaltijden, debatavonden en dialoogochtenden georganiseerd, zowel op de locatie van hun stichting als bij ons in de kerk. Ik hoefde er niet eens veel voor te doen, en het leverde een mooie vriendschap op. Met andere islamitische groepen in de buurt deden we nog altijd weinig. Ik was zelf ook een van die voorgangers die zijn handen vol had aan de eigen toko, en met een parochie of een andere protestantse kerk heb je toch sneller contact. Anders gezegd, met één goede dialoogpartner wakker je het geringe animo voor interreligieuze dialoog maar een beetje aan.

Toch behoren de interreligieuze activiteiten met onze vooruitstrevende islamitische vrienden tot de mooiste herinneringen aan mijn tweede gemeente, waar ik onlangs afscheid van nam. De wederzijdse openheid maakte iets los. Niet eerder had ik contact met een islamitische gemeenschap die de moeite nam om met de hele groep naar de kerk te gaan, zelfs als er gebeden werd en gepreekt. En zelden heb ik mijn gemeenteleden enthousiaster gezien dan na de Sema-dans, de beroemde rituele derwisjendans, afkomstig uit de traditie van het soefisme.

De wereld in de buurt

‘Ga dus op weg en maak alle volken tot mijn leerlingen,’ schrijft Jezus in Matteüs 28:19. Welnu, tegenwoordig ligt de wereld om de hoek. Bovendien is gebleken dat wij allemaal stamelende leerlingen zijn. Maar als dat zo is, dan is één goede gesprekspartner zoeken al een heel aardig begin, laat staan als hij of zij de vertegenwoordiger van een hele geloofsgemeenschap is. Misschien liggen de goede dialoogpartners niet altijd voor het oprapen. In dat geval gaat het erom de ogen en oren open te houden en regelmatig zelf de buurt in te gaan. Onverwachte ontwikkelingen, zoals de opening van een opvangcentrum voor asielzoekers in de buurt, kunnen zomaar een blessing in disguise blijken te zijn.