In deze serie loopt de auteur stap voor stap langs de spirituele weg, die hij met Evelyn Underhill in september insloeg. Hij doet dat steeds aan de hand van een mysticus, in deze serie ‘Ambassadeur van God’ genoemd.

Dit is de tweede nieuwe serie, die in dit nummer van start gaat. We hebben de auteur gevraagd een aantal meer of minder bekende mystici voor ons te introduceren, onder de titel ‘Ambassadeurs van God’.

Het goddelijke vonkje van de ziel, dat smeult in elk mens, vlamt in de mystici op en verandert hun leven. Het kan niet anders, of dat heeft invloed op de wereld. Alleen al het leven van bijvoorbeeld Jeanne d’Arc heeft tot een lawine aan boeken, opera’s, beeldhouwwerken, films en politieke beschouwingen geleid. In het vervolg zal ik nog wat voorbeelden van culturele invloed aanstippen.

De mystieke weg is niet iets anders dan onze gewone levensweg. Wel zien we die met nieuwe ogen. Je beleeft hetzelfde anders. Dat maakt het bestaan tot een avontuur. Evelyn Underhills boek Mystiek is onder meer klassiek geworden omdat ze de beschrijving van de mystieke weg uitbreidt. Aan de al bekende fasen van loutering, verlichting en eenwording met God, voegt ze ‘ontwaken’ en ‘de donkere nacht van de ziel’ toe. Overigens is de mystieke weg, net als het leven zelf, geen recht pad van A naar Z. Sommige fasen kunnen steeds weer terugkomen terwijl andere ontbreken.

De term ‘mystiek’ wordt gebruikt voor van alles en nog wat, zolang het maar raadselachtig, schemerig, kortom: onwerkelijk is. Maar mystici verlangen juist naar de werkelijkheid. ‘God is de enige werkelijkheid en wij zijn alleen werkelijk voor zover wij in hem opgenomen zijn, en hij in ons,’ zegt Augustinus. En de Bijbel heeft het over mensen die uit de duisternis geroepen zijn tot zijn wonderlijk licht.

Handreiking, denkoefening en meditatie-oefening naar aanleiding van een icoon die Elia’s hemelvaart uitbeeldt.

Binnenkort verschijnt een vertaling van een standaardwerk over mystiek door Evelyn Underhill. Zij beschrijft de fases van de mystieke weg wanneer mystici de hele Waarheid schouwen. Die waarheid is God, voorbij onze zintuigen. Hij is de Werkelijkheid die actief aan ons werkt om ons om te vormen naar zijn gelijkenis. Mystici als Underhill hebben door hun werk anderen dichter bij de goddelijke werkelijkheid gebracht.

Het begint al met de eerste zin uit het eerste bijbelboek Genesis: ‘Toen God begon met scheppen, was de aarde woest en doods.’ ‘Woest en doods’ is in het Hebreeuws tohoe wavohoe. Spreek dat hardop uit, en met een beetje fantasie hoor je de gure wind over de verlaten vlaktes loeien.

Verstoot mij niet, nu ik oud wordVerlaat mij niet nu mijn kracht bezwijkt (Psalm 71, 9). Zo kun je je soms voelen wanneer je schedel door je haren heen begint te glimmen. Onaantrekkelijk, verlaten. ‘Ik vind er niks aan’, zei een tachtigjarige vriend van mij laatst die toch nog best actief is. Wijn proeven, in […]