Ieder mens heeft een plek

Dit Koningskind is een christelijke vereniging van en voor mensen met een (licht) verstandelijke, lichamelijke of sociale beperking en hun directe omgeving. Hans van der Mijden, werkzaam bij Dit Koningskind, zet zich met hart en ziel in om inclusie binnen geloofsgemeenschappen te bevorderen. Inclusie: dat de gemeenschap een wereld is waar iedereen zich thuis voelt.
Inclusie is een woord dat vaak wordt genoemd, maar hoe geef je het echt vorm binnen de kerken? Hans benadrukt dat inclusie draait om sociale relaties hebben en behoren tot een gemeenschap. Het betekent deelgenoot zijn waarbij de nadruk niet ligt op verschillen, maar op elkaars gaven en talenten. ‘Voor inclusie hebben we elkaar nodig.
Niemand mag worden gemist,’ zegt hij. Om dat te ontdekken is het essentieel dat mensen zich durven verbinden. Volgens Hans begint inclusie bij verbinding. Hij vat zijn inspiratie als volgt samen: ‘Je moet je verbinden, anders ga je het niet begrijpen.’ Voor veel kerken is dit een spannende en soms zelfs ongemakkelijke stap. Het vraagt moed om je te openen voor mensen die anders zijn dan jezelf. Maar Hans benadrukt: ‘Als je bereid bent om je te verbinden, ga je mensen zien. Juist dat zet dingen in beweging.’
Unieke gaven en talenten
Een cruciaal onderdeel van die verbinding is het delen van verhalen. Hans vertelt hoe hij steeds opnieuw de vraag stelt: wie zie jij? Wie mis jij in de gemeenschap? Door verhalen te delen worden barrières doorbroken en ontstaat er ruimte om elkaar écht te zien. Hij benadrukt daarbij: ‘Je bent anders, net zoals ik.’
Cruciaal is dat je je verbindt en deze verhalen met elkaar deelt. Vertellen en luisteren openen deuren. Een bijbeltekst die Hans diep raakt, onderstreept dit: ‘In iedereen is de Geest zichtbaar aan het werk, ten bate van de gemeente.’ Voor Hans is dit een krachtige herinnering dat iedereen een plek heeft in de gemeenschap. Hij vertelt hoe ouders soms sterk geëmotioneerd raken wanneer ze beseffen: mijn kind hoort er echt bij.
Inclusie betekent ook erkennen dat ieder mens unieke gaven en talenten heeft, zelfs degenen die we soms lastig vinden. Hans legt uit: ‘Die ander die jij moeilijk vindt? Voor die ander ben jij die ander. Maar ook die persoon heeft een gave en een talent. Zie het en vertel het. Daar begint inclusie.’
Een gemeenschap waarin niemand gemist kan worden
Dit besef helpt kerken om te groeien naar een gemeenschap waarin iedereen nodig is en niemand gemist kan worden. Bidden helpt Hans om zichzelf mee te nemen in het proces van inclusie. ‘Met bidden neem ik mezelf mee. Dat maakt dat ik dingen ga vragen die ik normaal niet durf te vragen,’ vertelt hij. Een bijzonder moment dat hem altijd bijblijft, is het gebed van een vrouw met een verstandelijke beperking tijdens een kerkdienst. Haar woorden, geïnspireerd door een berijmde versie van Psalm 81:12, waren onverbloemd vrijmoedig. Hans: ‘Het raakte mij diep toen zij met zoveel eenvoud maar ook kracht bad: “U hebt het beloofd, en ik herinner U eraan.” Het is een prachtig voorbeeld van hoe zij met haar gave van bidden bijdraagt aan de gemeenschap.’
Voor Hans laat dit zien hoe waardevol het is om te erkennen dat iedereen iets bijdraagt. Inclusie ontstaat juist als mensen met hun unieke gaven, hoe klein of groot ook, een plek krijgen in de gemeenschap. Inclusie betekent niet dat verschillen verdwijnen. Integendeel, het betekent leren leven mét die verschillen.
Hans schetst een beeld dat hem raakt: ‘In een ruimte naast elkaar zitten, dat is wat God wil. Dat we allemaal samen zijn, ondanks onze verschillen.’ Hij benadrukt dat dit een oefening is: ‘We oefenen in verschillen. Het is niet altijd makkelijk, maar het is nodig.’ Als we letten op elkaars gaven en talenten, ontdekken we dat het niet om de verschillen gaat maar om de bijdragen die mensen leveren op basis van hun gaven en talenten.
Hans erkent dat dit niet zonder uitdagingen is. Discussies binnen kerken over bijvoorbeeld homoseksualiteit of andere gevoelige onderwerpen tonen aan dat verschillen blijven bestaan. Toch ziet hij een beeld van hoop: ‘De nieuwe hemel begint al hier. God wil dat we bij elkaar blijven, niet dat we uit elkaar gaan.’
Ontdekzondag
Wat moeten kerken als eerste doen om inclusiever te worden? Volgens Hans begint het bij een keuze: ‘Je moet een wilsbesluit nemen. Wil je je verbinden? Wil je mensen zien zoals ze zijn?’ Het vraagt om verhalen te vertellen, te luisteren en open te staan voor onverwachte ontmoetingen. Juist in die momenten, zegt Hans, raak je onder de indruk van de ander. ‘Je raakt onder de indruk omdat je het niet verwacht. En die verhalen blijven je bij.’ Een hulpmiddel dat hierbij kan helpen, is de Ontdekzondag van Dit Koningskind. Deze dag is speciaal ontwikkeld om kerken te ondersteunen in het maken van verbinding. Tijdens de Ontdekzondag kunnen kerken aan de slag met thema’s rondom inclusie en ontdekken hoe iedereen een plek kan hebben in de geloofsgemeenschap. Het biedt concrete handvatten en inspiratie om inclusie in de praktijk te brengen.
Gaven en talenten ontdekken en inzetten – daar wordt het Lichaam sterker van
Hans benadrukt dat een inclusieve geloofsgemeenschap een gemeenschap is waar iedereen een plek heeft, met zijn of haar gaven en talenten. ‘Dit daagt ons uit en roept ons op die gaven en talenten te ontdekken en in te zetten in de kerk. Daar wordt het lichaam sterker van.’ Inclusie is geen kwestie van de ene groep die wat inschikt om ruimte te maken voor een andere groep. Nee, er is maar één groep: één lichaam, één gemeente.
Inclusie vraagt om aandacht voor de bijdrage die iedereen kan leveren, juist ook mensen met een beperking. Hans sluit af met een krachtige boodschap: ‘God is niet zo ingewikkeld. Wij maken het ingewikkeld. Laten we teruggaan naar de eenvoud van elkaar zien, elkaar nodig hebben en samenleven.’ Inclusie is geen abstract begrip, maar een praktijk van liefde, verbinding en hoop. Want ieder mens telt en iedereen heeft een plek in Gods gemeenschap.
Jiska van Dorssen is marketing-en communicatie-adviseur bij Dit Koningskind. www.ditkoningskind.nl