Kerk sta op!

Zeven jaar geleden is Kerk2030 gestart. In september is er een conferentie om de opgedane inzichten te delen.

In de afgelopen jaren heeft het thema ‘krimp’ veel losgemaakt. Kerken moesten gedwongen nadenken over fusies of de sluiting van gebouwen. Corona deed daar een flinke schep bovenop en zorgde vaak voor een malaisestemming. Kun je hier als kerk nog ooit overheen komen?

In Wachten op God beschrijft Andrew Root dat kerken in crisis oplossingen bedenken die het paard achter de wagen spannen. Denk aan verwoede pogingen om begrotingen rond te krijgen of bezoekersaantallen op te krikken. Ook het streven naar maatschappelijke relevantie schaart hij onder dit vruchteloos streven.

Hoe nuttig ook, deze acties raken de kern van de crisis niet. Want dat is de secularisatie zelf, het verlies van Godsbesef en de onwil of onmacht om God centraal te stellen en Hem te verwachten op onverwachte plekken en momenten. Want waar alles doods en dor lijkt, kan Gods opeens nieuw leven schenken. Dat is de kern van het evangelie, het sterven en de opstanding van Jezus Christus. Heeft het dan zin om te werken aan kerkvernieuwing? Of verval je dan snel in activisme waarin menselijke inspanningen de kerk moeten redden? Hoe ziet vernieuwing eruit als God gaat spreken?

Hoop

In 2017 hebben we die vraag voorgelegd aan een groep twintigers en dertigers binnen de kerk. Met hen wilden we zoeken naar hoop in tijden van malaise en stuurloosheid. Aanvankelijk zat activisme ons behoorlijk in de weg maar de deelnemers wierpen zelf een nieuw licht op de crisis. Met hen gingen we oefenen in het koesteren van hoop en verwachting en zo kwamen we uit bij de kern van kerk-zijn: wij leven als kerk niet in eigen kracht maar op de adem van Gods stem.

Samen hebben we die kern geëxpliciteerd: in de kerk draait het om het zien van Christus en de ontmoeting met God. Niet eigen activisme maar vertrouwen op de kracht van genade beweegt ons. En we leven niet voor onszelf maar wijden ons leven aan God, in alle onzekerheid die dat met zich mee kan brengen.

Oefenen

Inmiddels zijn we met Kerk2030 zeven jaar onderweg. Dat waren niet uitsluitend vette jaren. Maar we hebben wel ontdekt hoe fijn het is om in de crisis als kerken sámen op te trekken. En dat je verwachting en hoop moet oefenen als kerk.

Beginnen bij de kernvraag

Dat geven we praktisch vorm door elk jaar te starten met een groep van tien kerken. Die trekken twee jaar met elkaar op om zich (weer) op God te richten. Teams uit de tien kerken ontmoeten elkaar minimaal twee keer per jaar en worden tussentijds begeleid. Door oefeningen van geloofspraktijken (gebed, zorg voor de buurt etc.) met elkaar te delen doorbreken deze kerken het individualisme en het gevoel als kerk op een eiland te leven.

Na twee jaar hebben de kerken geleerd om altijd te beginnen bij de kernvraag: waar is God aan het werk op deze plek? Hoe kun je daar als kerkgemeenschap bij aansluiten? Zo leer je samen God te verwachten zonder terug te vallen op eigen kracht om een kerk te runnen.

Wil je daar een voorproefje van? Kom dan naar de conferentie Kerk sta op!