Missie Westerveld

Geestelijke vernieuwing op het Drentse platteland

Het eerste praktijkverhaal komt uit de gemeente Westerveld in Drenthe. De verwachte sluiting van meerdere kerken in die gemeente bracht een missionaire beweging op gang. Is nu die dreiging van sluiting voorbij…?

Hoe reageer je op het nieuws dat van de veertien kerken in je omgeving er elf in de komende jaren zullen sluiten? Eind 2021 was ik een paar maanden dominee, en vol enthousiasme begonnen. Midden in de coronacrisis was het zoeken hoe we als gemeente konden volhouden en Gods weg blijven vinden. In die lastige tijd bracht de gemeente Westerveld – waar Dwingeloo onder valt – een Kerkenvisie uit. In dat rapport werd de voorspelling gedaan waar ik dit stuk mee begon.

Het rapport was niet geheel onverwacht, maar wat mij wel deed wankelen was de reactie van sommige mensen in de kerken. ‘Ach, er is hier al jaren geen kind meer gedoopt. Ik doe het licht wel uit.’ En ‘Ach, misschien is het geloof überhaupt wel op z’n retour.’

Deze mensen waren hun hoop langzaam verloren, en dat maakte mij verdrietig. Daarmee ervoer ik ook een roeping: hoe konden we als kerken samen naar de toekomst kijken? Kunnen we plekken bouwen waar mensen God kunnen ontmoeten, plekken waar nieuwe hoop groeit? Ik verzamelde mensen uit verschillende kerken om mij heen, die dit verlangen deelden. Het resultaat is Missie Westerveld: een project dat gericht is op het ontwikkelen van nieuwe duurzame initiatieven rondom geloof, en het helpen van lokale kerken bij het (her)ontdekken van hun roeping voor het dorp.

Wat kan een gemeenschap bijdragen aan de bloei van haar omgeving?

Bidden en werken

Een belangrijk uitgangspunt voor Missie Westerveld is Jeremia 29:7. In de NBV staat daar ‘Bid tot de HEER voor de stad waarheen ik jullie weggevoerd heb en zet je in voor haar bloei, want de bloei van de stad is ook jullie bloei.’ Onze focus ligt op wat een gemeenschap kan bijdragen aan de bloei van haar context. Het gaat niet om gerichtheid naar binnen, maar naar buiten. Daarbij gaan werken en bidden hand in hand. Als Missie Westerveld ‘werken’ we, we experimenteren met missionaire activiteiten – van eetgroepen tot aan een rondreizend kerkje – maar gebed is minstens zo belangrijk.

In diverse kerken in Westerveld zijn gebedsgroepen actief en ook binnen ons pioniersteam neemt gebed en luisteren naar God een belangrijke plek in. Bidden is meer dan alleen maar vragen stellen, het is vooral ook luisteren. Waar is God aan het werk? Waartoe zijn wij, als christenen geroepen? Wat is het goede nieuws voor onszelf en voor de mensen in Westerveld?

We zoeken waar God aan het werk is en proberen bij Hem aan te sluiten

Missio Dei als verbindend verhaal

Missie Westerveld werkt in een kerkelijke context waar veel diversiteit is. Mijn thuisgemeente heeft een confessioneel-evangelisch profiel, terwijl de meeste gemeentes in de omgeving een meer vrijzinnige of midden-orthodoxe ligging hebben. Ook de teamleden van Missie Westerveld nemen die diversiteit in achtergronden mee.

Hoe breng je die verschillende spiritualiteiten bij elkaar? Ik merk dat het idee van Missio Dei daarbij helpend is. Missio Dei betekent dat wij God niet hoeven te ‘brengen’, dat kunnen we ook helemaal niet. We zoeken waar God aan het werk is, en proberen aan te sluiten bij Hem. Dat geeft ademruimte voor gemeentes die aarzelingen hebben bij meer ‘activistische’ vormen van missie.

Tegelijkertijd betekent Missio Dei dat er wel degelijk een missie is. We hoeven ons geloof niet te verstoppen, maar mogen dankbaar delen van het goede nieuws dat we hebben leren kennen.

Voor de ‘gewone’ ouderling

Niet elke lezer van Ouderlingenblad zal direct betrokken zijn bij een missionair project. Wat kan je dan meenemen uit een dergelijk praktijkverhaal? Ik wil twee aanzetten geven:

• Onderschat je lokale roeping als ‘gewone’ ambtsdrager niet. De oproep uit Jeremia 29:7 is er niet voor een select gezelschap. Elke christen is geroepen om te zoeken naar de bloei van je dorp of stad. In je kerkenraad kun je in gesprek gaan over de vraag wat je lokale roeping is, als individuele christen en als gemeente als geheel. Hoe kan jij/jouw gemeente bijdragen aan de bloei van je dorp of wijk?
• Het tweede is het belang van gebed. Juist ambtsdragers hebben een taak om te oefenen in gebed, om daar de gemeente in voor te gaan. Een vergaderopening is bijvoorbeeld bij uitstek ook een oefenplek om samen te bidden voor je dorp.

Het is mijn vaste overtuiging dat geestelijke vernieuwing een basis heeft in bidden en werken. En dat het denken vanuit Missio Dei kan helpen om christenen met verschillende liggingen in gesprek te laten gaan, en te laten zoeken naar een gezamenlijke missie. Of dat de kerken in Westerveld gaat behoeden voor sluiting? Waarschijnlijk niet. Ik merk wel dat een project als Missie Westerveld mensen helpt om hun rouw vanwege krimp een plek te geven, en om opnieuw hoopvol te beseffen dat de kerk niet van ons is, maar van God. En dat is de geestelijke vernieuwing waarnaar we op zoek zijn.