Plaspauze
Lieve Toos
Een rubriek met prangende vragen en accurate antwoorden, dat is Lieve Toos. Heeft u ook een pijnlijke of een prangende vraag waar u graag een accuraat en adequaat antwoord op krijgt? Stuur het naar de redactie van Woord & Dienst (redactiewoordendienst@kokboekencentrum.nl).
Lieve Toos,
Als ik bij drie mensen op bezoek ben geweest en thee heb gedronken, wil die thee er ook wel weer uit. Mag ik vragen of ik bij iemand naar het toilet mag? Of is dat ongepast? En kan ik dat vragen zodra ik binnen ben? Of als ik wegga? Halverwege het gesprek? Nu zit ik vaak te knijpen op de fiets en moet ik soms achter een bosje duiken. Ik wil toch niet dat mensen elkaar toevertrouwen dat ze ‘de dominee ergens zagen plassen’? Maar wat dan wel? Hebt u raad?
Voorganger met hoge nood
Beste voorganger met hoge nood,
Wat een bijzondere vraag, die wellicht het nodige zegt over uw visie op uw ambt als voorganger. Want hoezo zou u niet gewoon vragen om ergens naar de wc te kunnen? Zit daar een taboe op? Zou het voor een predikant niet gepast zijn om zijn of haar behoefte te doen? Of denkt u dat uw gemeenteleden veronderstellen dat een dominee nooit hoeft te poepen of te plassen?
Dus allereerst: ja, u mag vragen of u bij iemand naar het toilet mag. Dan is het natuurlijk het handigste dat u dat doet bij binnenkomst of voordat u vertrekt. Maar mocht u halverwege een gesprek ineens zo nodig naar het toilet moeten dat het uw concentratie verstoort, kunt u uiteraard gerust op dat moment vragen om een plaspauze. Wel natuurlijk altijd zittend plassen en goed uw handen wassen na afloop.
De organist kan zachtjes ‘Er komen stromen van zegen’ spelen
Wie weet merkt u dat uw vraag juist zorgt voor meer vertrouwelijkheid: wat fijn, de dominee is ook maar een mens met behoeftes. Zelf kunt u uw gemeentelid ook beter leren kennen door zijn of haar toilet te bezoeken; een wc zegt vaak iets over de persoon zelf. Hoe hangt bijvoorbeeld de wc-rol: keurig met de velletjes aan de buitenkant of tegendraads tegen de muur? Ligt er lectuur in het toilet, en zo ja, wat voor soort? Hangen er (on)wijze spreuken en hoe schoon is het achter de toiletpot? U leert uw pappenheimers zo wel kennen…
In de dienst
Nu we het toch over toiletbezoek hebben: Lieve Toos hoort regelmatig dat ouderen niet meer op zondagochtend naar de kerk komen omdat ze ’s ochtends vaak meer moeten plassen. Ze zijn bang de dienst te verstoren met hun ‘geloop’. Het zou goed zijn om ook hier het taboe vanaf te halen. Er kan duidelijk via kerkblad of andere communicatiemiddelen vermeld worden dat het volstrekt prima is om halverwege de dienst even de kerk uit te lopen voor een nodig bezoek aan het toilet.
Je kunt bijvoorbeeld bij het vertrek van de kinderen naar de nevendienst noemen dat er nu ook een plasmoment is voor degenen die dat wensen. Of als voorganger zelf het goede voorbeeld geven en even vertrekken. In de tussentijd kan de organist zachtjes een mooi lied spelen, zoals ‘Er komen stromen van zegen’ of ‘Bron van levend water, ontspring nu in mij’. In dit alles worden we weer ondersteund door de apostel Paulus die aan de gemeente in Korinte schrijft: de delen van ons lichaam waarvoor we ons schamen en die we liever bedekken, behandelen we zorgvuldiger en met meer respect. Juist die delen van het lichaam die het zwakst lijken zijn het meest noodzakelijk. (1 Kor. 12: 22–23)