Preekschets Numeri 10:29

Startzondag september 2023 – Thema: Ga mee!

Meer informatie over de startzondag is te vinden op: Jaarthema & Startzondag | Protestantse Kerk in Nederland

Ga met ons mee, je zult het goed bij ons hebben.

• Bijbelgedeelte: Numeri 10:29-36
• Preektekst: Numeri 10:29
• Thema: Ga mee

Zie ook de preekschets voor de startzondag van ds. Jolande van Baardewijk https://www.theologie.nl/preekschets-efeziers-3-18/ en ds. Martijn van Leerdam https://www.theologie.nl/preekschets-efeziers-3-18-2/

Liturgisch kader

• ‘Jezus die langs het water liep’
• ‘Wij gaan op weg met brandend hart’
• ‘Leer mij in geloof te leven’
• ‘Jezus, ga ons voor’
• ‘Ik wandel in het licht met Jezus’
• ‘Ik bouw op U, mijn Schild en mijn Verlosser’
• ‘Heer, wat een voorrecht om in liefde te gaan’
• ‘Ga nu heen in vrede, ga en maak het waar’
• ‘Door de wereld gaat een woord’
• Psalm 17:3, Psalm 43:4, Psalm 122:1, Psalm 25, Psalm 67

Startzondag

Net als in vele kerken is het in de internationale, christelijke gemeenschap (community) Nes Ammim (Israël) moeilijk de organisatie gaande te houden en ontbreekt menskracht. Het dialoogwerk voor vrede en verzoening in Nes Ammim wordt zelfs bedreigd in haar voortbestaan. Meer informatie: https://www.nesammim.nl/  Is somberen een goede start van een nieuw seizoen in de kerk? Als we naar het menselijke kijken, komen we niet ver, maar kijken we naar God, dan is er ‘zicht’, toekomst.

Uitleg

Beloofde land

Mozes kondigt het vertrek aan naar het gebied ‘dat de HEER ons heeft toegezegd.’ Dit slaat op de belofte van God aan Abraham (Genesis 12:7) om hem en zijn nakomelingen het land te geven in Kanaän. Deze belofte lijkt vervlogen, als de nakomelingen als slaaf dienen in Egypte. Maar bij de roeping van Mozes (Exodus 3:8) wordt de belofte onder het stof vandaan gehaald. Steeds komt de vervulling van de belofte, die God gedaan heeft en Hij niet vergeten is, als motief naar voren voor de Exodus. God maakt Zijn beloften waar!

In Israël ervaren we anno 2023, hoe ingewikkeld het is, dat er claims op het land liggen. Tegelijk zijn het nergens exclusieve claims. In de belofte van God zit vanaf Genesis 12 al de belofte, dat de zegen zich zal uitstrekken naar anderen. Het is een inclusieve, geen buitensluitende zegen!

De belofte van God is in dit gedeelte reden, dat het volk Israël verder trekt. De beloften van God geven richting aan ons leven. Dat brengt ook een moment, waarin de wegen uiteen kunnen gaan, tussen hen die wel en die niet die richting hebben. Ook Filippenzen 3:14 zegt dit: ‘Ik ga recht op mijn doel af: de hemelse prijs waartoe God in Christus Jezus roept.’ En vers 20: ‘Maar wij hebben ons burgerrecht in de hemel, en van daar verwachten wij onze redder, de Heer Jezus Christus.’

Oproep

In Israël ervaren we, hoe gastvrijheid een centrale plek heeft. Veel mensen zijn ook hartelijk bereid om ons te laten delen in de zegeningen van het land. Is dit gastvrijheid? Dit overstijgt gastvrijheid. Mozes nodigt zijn zwager uit om mee te komen. In Exodus blijkt dat de schoonvader van Mozes, Jethro of Rehuël genaamd, zeven dochters heeft. Mozes’ zwager is geen afstammeling van Israël. Het was niet vanzelfsprekend, dat deze man (en zijn familie) mee zou gaan. Toch nodigt Mozes hem uit en laat hem delen in de voorspoed voor Israël: vanuit de overtuiging van zegen voor Israël die meteen voor anderen is.

Twijfel

Chobab bedankt. Hij gaat liever terug naar zijn geboorteland. Paran ligt ten noorden van de Horeb. Het is geografisch gezien een logische plek, waar de wegen zouden scheiden, als Chobab op reis was naar Midjan. Hij had duidelijk de voorkeur om zijn reis te vervolgen.

Talent

Mozes laat het er niet bij zitten. Hij spreekt Chobab aan op zijn talent om hen door de woestijn te leiden. Hij heeft hem nodig. Het lijkt erop dat Mozes er een tactische deal van maakt. Wist Mozes zelf de weg niet door het gebied, waar hij 40 jaar doorheen gelopen had met zijn kudde? En wees God hen niet de weg? Kennelijk sluit het één het ander niet uit. Uit deze tekst is niet duidelijk, of zwager Chobab daarna besloot mee te gaan; deze suggestie wordt gewekt omdat er geen tegenwerping meer komt. Kennelijk wel, want in Richteren 4:11 komt Chobabs naam terug.

God gaat voor

Duidelijk wordt na dit onderonsje, dat God de leiding heeft. We worden soms zo opgeslokt door het plaatsen van de poppetjes, dat we soms vergeten wie de échte leiding heeft. Het is zelfs zo, dat God drie dagen voorgaat. Dat wil zeggen, dat Hij niet zomaar voorsorteert op de dingen die gaan gebeuren, maar overziet en bestuurt, wat er gaat gebeuren. Bij Hem zijn we in veilige handen!

Aanwijzingen voor de prediking

Beloofde land

Als op een startzondag de oproep klinkt: ‘ga mee’, dan voelt het misschien als een nieuw rondje in de draaimolen van het kerkelijk jaar. Misschien heeft de predikant of iemand anders iets moois bedacht om het jaar op te leuken. Maar in deze oproep zit een duidelijke richting en trekkracht met het oog op een veel grótere beweging, waar dit jaar en deze startzondag in past.

Leven wij ‘nog’ uit de belofte? In Israël ervaren wij nu als gezin en als gemeenschap, hoe belangrijk het is om je identiteit te laten zien. Je drijfveer, daar wordt naar gekeken. Laten wij ons aanmoedigen, bemoedigen door beloften uit de Bijbel? We krijgen beloften van God, waarop we mogen vertrouwen! Zelfs in de meest uitzichtloze situaties moeten we die niet vergeten. Want God vergeet ons niet.

Durven wij koersen op de bestemming, die God voor ons heeft? Ook als dit betekent, dat onze weg daarmee onderscheiden is van anderen? Zijn we bang geworden voor dat onderscheid? We kunnen denken, dat we de ander een plezier doen door zelf niet te uitgesproken te zijn over ons geloof. Maar als wij het medicijn tegen wanhoop en het verdwalen van de ziel niet bieden, wie zal het dan doen? Hoe smaakt zout, als het zijn smaak verliest?

Oproep

Nog een keer de draaimolen: nodigen we elkaar uit de rit weer mee te maken? Of denken we breder? Een startzondag kan meer dan anders een naar binnen gerichte zondag zijn: gezellig bij elkaar kruipen als gemeente. Wie roept wie op? Als gemeenteleden naar elkaar? Onszelf als iemand die meegenomen moet worden? Of zijn er ook anderen in jouw omgeving, die jij kunt meenemen? En vanuit welke belofte?

Uiteindelijk is het Gods stem, die roept en worden we in de eerste plaats zelf geroepen. Wij mogen die stem vertolken naar anderen dit komende jaar.

Twijfel

Waarschijnlijk herkenbaar: mensen wagen zich moeilijk over grenzen. In Israël ervaren we dit ook. Belangrijker dan ooit is het om mensen te verbinden. Neemt je gemeente en jij als gelovige je taak serieus om bruggen te bouwen? Juist een grensganger te zijn?

Talent

Het is goed om mensen op hun talenten aan te spreken zoals Mozes z’n zwager. Je kunt soms denken, dat je het zónder hun ook wel redt. Zo zijn er al velen van de wagen gevallen en vele talenten verloren gegaan. Maar het ging Mozes niet om de talenten. Dat was alleen het middel om zijn zwager erbij te houden. Uit liefde voor de mensen is het goed om hun talenten te zien en in te zetten. Tegelijk wordt benadrukt, wat de gemeenschap te bieden heeft. Misschien moet je glimlachen, als je om je heen kijkt in de kerk. Wat heeft die een jongere nu te bieden? Er spreekt echt vertrouwen uit de woorden van Mozes richting Chobab. Maar meer nog vertrouwen richting God: wat Hij hem te bieden heeft en dat dit Chobab aan zou spreken.

Probeer ook eens andersom te denken. Met welke talenten gaan wij op pad en worden wij uitgenodigd om mee te gaan met mensen, die Jezus niet kennen?

God gaat voor

Als we aan de toekomst denken, worden we vaak opgeslokt door ‘grote kleine’ problemen. De grote vraag is, of we ons durven toevertrouwen aan Gods leiding. In de geschiedenis van Israël is te zien, hoe heilzaam dat is, maar ook hoe onzeker het geloof wordt, als we ons niet toevertrouwen. Hoe lang en moeilijk de weg van Israël door de woestijn ook was, ze kwámen in het Beloofde land.

Bij Jezus Christus ontdekken we ook, dat de geloofsweg niet altijd de kortste en makkelijkste is. Maar dat die weg wel uitkomt in het nieuwe leven, door Zijn Opstanding. De Heilige Geest is daarbij een helper. Willen wij die belofte delen en onze toekomst delen? Hier in Israël (anno 2023) betekent dat: echt ruimte geven aan elkaar. Een ingewikkelde opdracht. Ook in Nederland blijkt dat in de praktijk nog wel eens lastig. Denken we vanuit zegen en talenten? Of vanuit tekort?

Wat kan het ook verbinding geven elkaar de hand te geven en een toekomst te gunnen! Daar begint het mee. En dan leren ons eigen toekomstbeeld te laten uitdagen door Gods toekomstbeeld.

Ideeën voor kinderen en jongeren

Een mozaïek van voorbeelden maken uit de gemeente: waar zetten mensen uit de gemeente hun talenten in, bij welke maatschappelijke organisaties zijn ze actief?

Kinderen: insteek is de vraag: ’Wie mag er meedoen?’ Speltip: speel in plaats van ‘Ik ga op reis en neem (een ding) mee…’ (waarbij de één een tandenborstel noemt en de volgende behalve het stuk al genoemde bagage er iets bij als ‘een rugzak’), nu ‘Ik ga op reis en neem iemand mee’: ‘een gids’, ‘een sjouwer of drager’, ‘een kok’, ‘een chauffeur’, ‘een koffiezetter’. Deel van tevoren de rollen uit en laat mensen in de kerk opstaan met een pet met hun rol erop. Stuur op ‘wie neem je mee op reis’.

Jongeren: welke talenten heb jij? Waar kunnen die talenten ingezet worden? Word je gezien in de gemeente? Of tel je nog niet helemaal mee?

Geraadpleegd

• Tim Keller, De Vrijgevige God
• Joanne Nihom, Over Grenzen
• Eddie Arthur, Missio Dei, the mission of God