Geestelijke begeleiding voor de kerkenraad

Een enorme kans…

Wat is geestelijke begeleiding?

Geestelijke begeleiding of spiritual direction maakt ieder mens open voor de ervaringen die ieder mens heeft met de Eeuwige. De Eeuwige woont in eenieder van ons en wij wonen allen in de Eeuwige. Dat ieder mens die ervaringen heeft, gelovig of niet, is het uitgangspunt van iedere geestelijk begeleider. De geestelijk begeleider maakt een mens open om de Eeuwige ‘te zien en te horen’ in zijn of haar eigen leven.

De geestelijk begeleider heeft daarvoor een opleiding genoten. Pastores in de Protestantse Kerk hebben meestal hun opleiding genoten aan het Titus Brandsma-Instituut. Tegenwoordig valt de opleiding in zijn geheel onder de PTHU. In de opleiding krijgt de toekomstige begeleider eerst zelf geestelijke begeleiding om zijn of haar eigen ervaringen met de Eeuwige op het spoor te komen. Hij of zij wordt open gekeken en open gehoord door de begeleider. Om in de loop van de opleiding zelf tot het begeleiden van mensen gevormd te worden. De opleiding heeft een sterke theoretisch kant en een gedegen practicum.

Geestelijke begeleiding voor iedereen

In de VS is het gebruikelijk dat veel mensen een geestelijk begeleider hebben. Het beperkt zich dus niet tot voorgangers, maar strekt zich uit naar diverse mensen in de samenleving die willen ontdekken ‘waar de Eeuwige spreekt’ in hun leven. Daarvoor hoef je dus niet gelovig te zijn. En het beperkt zich zeker niet tot christenen. In alle grote godsdiensten is er sprake van geestelijke begeleiding. Geestelijke begeleiding is dus voor iedereen.

Terug naar de kern

De grootste ontdekking die kerkvader Augustinus al in de vierde eeuw na Christus deed, was dat de ‘Onuitsprekelijke’ eigenlijk in ieder mens woont. Hij had eerst buiten zichzelf gezocht, maar niet gevonden, totdat hij de onwaarschijnlijke ontdekking deed, dat God woning had in hem. En dat die inwoning niet uniek is, maar eigenlijk bij ieder mens aan de orde is. Het bracht hem een immense vreugde in zijn leven. Hij leerde hiermee terug te gaan naar de kern van wie hij ten diepste was: Mens van die Ene. En hij hoopte dat ieder mens die weg zou ontdekken.

Het is er allemaal al. Je hoeft alleen maar te leren je ogen te openen en met je oren echt te horen. Dan zal je werkelijk zien en horen.

Geestelijk begeleiders maken je open om af te dalen tot de kern van je bestaan, tot de kern van wie je eigenlijk bent. Je leert om vandaaruit, vanuit je ziel, te horen en te zien. En dan verandert de hele wereld.

Je leert terug te gaan tot de kern van wie je ten diepste bent en wat je daarmee kan betekenen voor de mensen om je heen. En je ontdekt ook welke valkuilen je hebt en aan welke verleidingen je onderhevig bent

Leren onderscheiden

Ieder mens die teruggaat naar de kern van wie hij of zij is, is nog niet bij de Onuitsprekelijke. Een mens leert onderscheiden in zijn of haar leven wat ertoe doet en wat niet. Daarvoor is stilte en vaak meditatie nodig. Je concentreert je op wat ‘het enig nodige’ is in een situatie. Je leert je leven te ontwarren. Je leven wint aan transparantie en kleur. Op de weg die je daarop leert gaan, ontdek je dat er medereisgenoten zijn die ook op deze manier naar de wereld kijken: Soulmates, mensen met wie je de binnenkant van je ziel kan delen.

En als je het niet meer goed weet, kan je samen, in intervisie, zoeken naar wat echt nodig is en wat niet. Het is niet anders dan: beter leren verstaan welke weg de Onuitsprekelijke met jou wil gaan.

Geestelijke begeleiding in de kerkenraad

Als de kerk niet anders is dan een aantal mensen, die samen proberen de weg van Christus of de Onuitsprekelijke te gaan, dan zou geestelijke begeleiding wel eens heel belangrijk kunnen zijn.

We weten allemaal dat we het, in deze seculariserende werkelijkheid, moeilijk vinden om kerk te zijn. Geestelijke begeleiding kan een weg gaan met kerkenraadsleden om te leren onderscheiden waarop het aankomt in de situatie waarin wij allen leven. Daarbij leer je om de weg te gaan die voor je ligt. Die weg ligt er al, als je goed naar binnen luistert. Dan ontdek je wat goed is voor de gemeenschap en voor je eigen leven. Samen, in een soort collatio, kan je dan komen tot de opbouw van een gemeenschap, waarin je met huid en haar betrokken bent. Eigenlijk moet ik zeggen: waarin je samen leert, door naar binnen te kijken en te horen wat de weg voor jouw gemeente zou kunnen zijn.

Geestelijke begeleiding als opbouw van de gemeente

De basis van veel kloostergemeenschappen is deze onderlinge geestelijke begeleiding. Zusters en broeders leren te luisteren naar de Onuitsprekelijke om de weg te gaan van hun leven. In gemeenschappen als Taizé, of veel opener in Iona, zien we dat communities die deze weg gaan hecht en sterk worden. We zien dat ook op pioniersplekken als Nyklaester en de Pelgrim in Zoetermeer. Een hechtheid en sterkte die de kerk anno 2023 heel hard nodig heeft.

Als geestelijk begeleiders denken we dat we daaraan een bijdrage zouden kunnen leveren. Veel begeleiders staan te uwer beschikking om ook uw kerkenraad te begeleiden. Op de website van het netwerk geestelijke begeleiders in Nederland kunt u ons vinden. Ook via het netwerk van Gaandeweg zijn ervaren geestelijke begeleiders beschikbaar.