Gerard Reve laat in Bezorgde Ouders zijn romanheld Treger verzuchten dat het portaal van zijn kerk was ‘volgeprikt met lelijke kindertekeningen, die meestal een vis voorstelden, misschien omdat het vaderland grotendeels uit water bestond.’ De kracht van een symbool wordt soms wat overschat. Wie denkt er bij het zien van een vis nog aan ICHTUS, Iesous Christos Theou Huios Sootèr (Jezus Christus, Zoon van God, Verlosser)?
Wij en zij, ik en jullie, ik en hunnie: allemaal tweedelingen. Maar nu: ik en wij. Als het leven wiskunde was, kon je eenvoudig zeggen dat ik een deelverzameling was van wij, met cirkels die elkaar deels overlappen. Maar gelukkig is het leven ingewikkelder dan wiskunde.
‘Ik heb er geen woorden voor.’ Het wordt vaak gezegd in situaties waarin men niet weet hoe de ander te troosten. Maar ook als de spreker iets wil mededelen dat hem of haar zeer heeft aangegrepen, zoals de schilderijen van Anselm Kiefer, het uitzicht in de Grand Canyon of een doelpunt van Marco van Basten.
Met Pasen denken we aan het wonder van het lege graf, waaruit Jezus is opgestaan, maar de andere 364 dagen per jaar is een leeg graf niks wonderbaarlijks, het is niets anders dan onze eigen toekomst. Persoonlijk vind ik dat wel geruststellend, want het is de enige zekerheid waaraan we ons kunnen vastklampen.
‘Beauty is in the eye of the beholder,’ zeggen de Engelsen poëtisch: schoonheid schuilt in het oog van de aanschouwer. Wij in onze moerasdelta moeten het doen met een prozaïsch ‘ieder zijn meug’. Alles is een kwestie van smaak, schoonheid dus ook. Er valt niet over te twisten.
Onze dagen zijn geteld, als de snoepjes in een grote weckfles. Je kunt niet zien hoeveel er (nog) in zitten, wel dat er iedere dag één minder is. Dat besef is de ene dag wat meer aanwezig dan de andere, en neemt met de jaren natuurlijk toe.
Gloria. Wat laat zich dat makkelijk zingen! Niet alleen in de vele missen die componisten hebben geschreven en waar het ‘Gloria’ dan het feestelijke hoogtepunt is, maar ook in de kerk. We hebben het dan natuurlijk over dat kerstlied, waar het langgerekte Gloria (in excelsis Deo) prikkelt tot ongegeneerd meebrullen met de rest.
Toen ik nog in Sinterklaas geloofde was ik, (we schrijven begin jaren zeventig), niet erg met hem bezig. Geen bedplassen of anderszins grote ontroering in elk geval.
Zoals je na een bijna-aanrijding kunt denken dat je geluk hebt gehad, dat het te danken was aan je razendsnelle reflexen maar ook dat je behoed bent voor een ongeluk, zo kun je gezondheid beschouwen als een genetische meevaller, als verdienste of als een genade. Een mengsel van die drie kan natuurlijk ook, want hokjes zijn maar een menselijk bedenksel.
