God is met zijn drieën

Veel christenen stellen zich God voor als Vader, Zoon en Geest. Eén God, bestaande uit drie personen. Dit brengt met zich mee dat God niet alleen is; Hij is relatie en verbinding in Zichzelf. Een mysterie, niet in woorden te omschrijven.
God, Bron van leven,
Schepper van hemel en aarde.
Vader, Moeder, wees bij ons.
God, gezicht van de Allerhoogste,
Levend Woord, Zoon,
mens bij uitstek, wees onder ons.
God, bewogen Beweger,
bezielende Adem,
Heilig vuur, Geest, wees in ons.
VADER, U bent voor mij vooral de God, voor wie ik als kind iedere avond knielde naast mijn bed. Toegewijd zei ik mijn gebed op. Ik wist uw waakzame oog over mij. Vol vertrouwen viel ik dan in slaap. Later werd het gebed persoonlijker, en legde ik al mijn zorgen voor U neer. Ik bad voor iedereen, dichtbij en ver weg, die het moeilijk had. Ik vertrouwde op de woorden uit Psalm 139: ‘U kent mij, U doorgrondt mij, U weet het als ik zit of sta.’
ZOON, U werd later in mijn leven belangrijk. Iedere zondag weer stonden we in de kerk stil bij het leven ná dit leven. Maar ik wilde zo graag nadenken over wat ik in dít leven te doen had. Antwoord daarop vond ik in de verhalen over U. Op weg gaan, in vertrouwen, naar de ander omzien, goed doen, strijden voor rechtvaardigheid. Trouw blijven aan jezelf en de ander. Hoe graag wilde ik die weg bewandelen.
HEILIGE GEEST, het Pinksterfeest raakte mij steeds meer toen ik volwassen werd. Voor mij bent U vrouwelijk en bewegelijk. Niet star, maar speels, en daardoor meer gevoel dan verstand, meer ervaring dan de leer. Steeds meer leerde ik onze wereld en onze samenleving kennen. Zoveel regels en geboden gelden hier. Regels die soms zó streng zijn, dat mensen onbedoeld buiten de boot vallen. Ik leerde begrijpen wat de ‘geest van de wet’ betekent. Het gaat om de bedoeling, het gaat om de liefde, dat die leidend zijn bij wat we doen. Zo zie ik U, Heilige Geest in het geloof, ver voorbij alle menselijke grenzen. Precies daar waar mensen elkaar ontmoeten en verstaan, van hart tot hart.
Een dans
Schrijven over een mysterie is een hachelijke zaak. Hoe kunnen we woorden geven aan iets wat we niet begrijpen? ‘In de Naam van de Vader, de Zoon en de heilige Geest.’ Met die woorden ben ik opgegroeid, ze zijn me vertrouwd. Prachtig vind ik het als iemand een kruisje slaat bij die woorden. Ik kan erover mijmeren of de Vader met het hoofd te maken heeft, de Zoon met het hart en de heilige Geest met de handen. Of loopt het allemaal door elkaar? Misschien is dat wel het mooiste. Dat de Drie-eenheid ‘God in beweging’ is. ‘Een dans’, zoals de theoloog Richard Rohr zegt, ‘waarvan wij deel mogen uitmaken’. Want hoe fascinerend is het, dat God niet één persoon is. Hij is relatie en verbinding in zichzelf. Het stroomt, het vloeit, er zit beweging in. Kan ik mij momenten herinneren die daaraan raken? Zeker wel.

Drie gezichten
In de ene God herkennen wij drie gezichten. Oosters-orthodoxe iconenschilders hebben dit uitgebeeld. Op de icoon hiernaast wordt de Drie-eenheid afgebeeld als één lichaam met daarop drie gezichten. Het blauwe onderkleed verwijst naar de menselijke natuur van de Zoon. Het rode bovenkleed verwijst naar de goddelijke natuur van Vader, Zoon en Geest.
Ik blijf kijken. Ik zie streng en liefdevol, ik zie man en vrouw, ik zie links, rechts en rechtuit. Het klopt en het klopt niet. Het raakt me, omdat het past bij mijn spiritualiteit. Geloof dat je niet in een doosje kunt bewaren, maar dat je moet leven en beleven. Geloof in een God die niet in woorden te vangen is.
VADER, soms vouw ik spontaan in vertrouwen mijn handen.
ZOON, ik wil blijven volgen in Uw spoor.
HEILIGE GEEST, doorwaai mijn bestaan.
Tanja Viveen-Molenaar is geestelijk verzorger bij Vivium Zorggroep, verhalenverteller en redactielid van Open Deur.