Enige tijd geleden was er in mijn gemeente een soepbuffet. Op zaterdag kwamen er zo’n honderd mensen naar het jeugdcentrum. Jongeren, mensen van mijn leeftijd, maar vooral jonge gezinnen. Met z’n allen zaten we rondom tafels en aten diverse soorten soep. Hier konden we ons het huisgezin van God voelen. Aanwezig zijn bij zo’n maaltijd […]

Het is opvallend dat kerkverlaters soms ook kerkelijke pioniers zijn die een gebrek aan gemeenschap ervaren binnen hun ‘nieuwe pioniersgemeente’. Vanuit een onderzoek naar ‘kerkbeelden bij praktijken van missionaire gemeenschapsvorming’ wordt lering getrokken voor kerkgemeenschappen die te kampen hebben met kerkverlating. ‘Er zijn honderd smaken kerkverlaters. Marie ging weg omdat haar kerk homofoob was. Geef […]

In dit nummer van Handelingen staat het verschijnsel kerkverlating in protestantse kerken centraal. De bijdragen bieden mogelijkheden om dit verschijnsel te leren kennen en duiden, om kerkelijk leidinggevenden inzicht te geven en mogelijke handelingsperspectieven te schetsen. Dat kerkverlating in deze Handelingen-editie belicht wordt vanuit uitsluitend protestantse hoek is een beperking in meerdere opzichten. Allereerst functioneel […]

‘Vrijgemaakten verliezen naar alle kanten’ kopt het Reformatorisch Dagblad op 22 september 2018. Janse noteert in dat artikel: ‘Zo’n 4000 à 5000 (doop)leden maakten daar de afgelopen tien jaar de overstap naar baptisten- en evangelische gemeenten, terwijl er nog geen 1000 de omgekeerde weg gingen.’ Twee jaar later noteren Meijer en Ter Horst in het […]

Toen ik eind jaren tachtig op de jeugdvereniging zat van de Christelijke Gereformeerde Pniëlkerk in Veenendaal, werd daar het Jongeren Evangelisatie Project gestart (JEP). Dat hield in dat kerkelijk actieve jongeren werden ingeschakeld om op bezoek te gaan bij jongeren die nog wel op de ledenlijst stonden, maar die nooit meer in de kerk kwamen. […]

Twintig jaar geleden had ik eens een gesprek met een van mijn geestelijke mentoren, afkomstig uit dezelfde kerkelijke traditie als ikzelf: de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt). Het gesprek ging over de toekomst van de kerk en het afnemende aantal kerkleden. Als diep betrokken vader van een aantal kinderen vertelde hij dat hij er ernstig rekening mee […]

Sinds vorig jaar bezoeken Johan (33) en Aline (29) regelmatig met hun kinderen Joas (2) en Eva (4) de zondagse samenkomsten in de gemeente. Ze komen uit een traditionele kerk in het centrum, maar voelen zich aangetrokken tot de diversiteit van sprekers, de liedkeuze en het kinderwerk in onze gemeente. Na een jaar sluiten ze zich graag aan als vriend van de gemeente. Tijdens het kennismakingsgesprek wordt gevraagd welke taken ze in de kerk zouden willen oppakken. Een ongemakkelijke stilte volgt. ‘Moet dat dan?’ Veel contact met andere mensen uit de kerk hebben ze niet. Ze bezoeken tweemaal per maand de samenkomsten, de andere zondagochtenden worden gevuld met mountainbiken en andere kostbare tijd en aandacht voor het gezin, die doordeweeks nogal eens ontbreekt.

In de eerste twee decennia van de 21e eeuw zijn er verschillende studies gedaan naar (post-)adolescentie en kerkverlating. Dat is relevant, omdat een hoog percentage jongeren de kerk verlaat. Inzicht in motieven van mensen kan kerken helpen bij het maken van beleid om het kerkelijke commitment van jonge mensen zoveel mogelijk te stimuleren. De centrale vragen in dit beschrijvende artikel zijn: Welke processen en overtuigingen spelen een rol bij jonge mensen om de kerk te verlaten of te blijven en hoe kunnen kerken kerkelijk commitment van jonge mensen theologisch en pedagogisch thematiseren?

Ieder jaar staat er weer een heel kort artikeltje in zowel het Nederlands Dagblad (ND) als het Reformatorisch Dagblad (RD) met cijfers over het aantal leden van kerkgenootschappen. Die artikeltjes verschijnen ongeveer tegelijkertijd met de jaarboekjes van verschillende gereformeerde kerkverbanden in Nederland. Op 6 mei 2020 stond bijvoorbeeld in het ND: ‘Vorig jaar kampte het […]