Water is het thema van deze zondag. Niet water zonder meer. Levend water, water dat leeft en laat leven. Leven dat zichzelf mededeelt. Stromend, borrelend, murmelend water. Niet het doodstille water in de regenton, in de poel, in de Dode Zee. Dat is symbool voor leven dat zichzelf wil behouden. Daarover gaat het nu niet. Het gaat over de ‘Geest die Heer is en die levend maakt’, en die ook ons tot mensen wil maken ‘van wie wat uitgaat’. Levendige mensen die leven doorgeven.

Voor Petrus is het duidelijk: er is voor Jezus geen alternatief. ‘Tot wie zou ik anders gaan?’ Maar deze wereld biedt wel alternatieven aan. In de eerste lezing is het de Baäl. In de tweede is het de gnostiek. In de derde lezing het jodendom. In al deze gevallen verlies je ‘iets’, namelijk de incarnatie. En daarmee ook onze deelname aan Gods eigen leven, het eeuwige leven. God en mens blijven dan welwillende vreemden voor elkaar.

Trinitatis is een theologische zondag, of je dat nu leuk vindt of niet. Een moment van reflectie over wie God is. Kerst is geweest, Pasen, Pinksteren. Feesten die ons aangrijpen in hun heilsbetekenis. God komt in het vlees, gaat ons voor door de dood heen, zendt ons zijn Geest. Trinitatis vraagt naar de ultieme bron van dat alles: God. Wie is de God die zo met ons handelt, die zich zo laat kennen?

We gaan van de woestijn (eerste zondag van de vastentijd) naar de hoge berg (tweede zondag). Hij verheft ons uit het alledaagse gebabbel, de wereld van drukte, gedoe en gekibbel. Hij richt onze gedachten en verlangens op het allerhoogste. Op het uiteindelijke reisdoel. Ook als onze weg meestal door het laagland voert, of soms zelfs door een dal der schaduw des doods, moeten we het uitzicht in ons omdragen dat we boven op de hoge berg hadden.

‘Velen zijn geroepen, maar slechts weinigen uitverkoren.’ Deze uitspraak (Matteüs 22:14) galmt nog na in onze oren. Het tegenovergestelde van ‘eind goed, alles goed’. De wijnen van Jesaja 25:6 en het braadvlees van Matteüs 22:4 zou je er haast door vergeten.

Redding, dat is vandaag het hoofdthema. Jesaja getuigt ervan hoe Israël wordt behouden, hoe het wordt teruggehaald uit alle naties. Petrus getuigt ervan hoe wij zijn gekocht met het kostbare bloed van een Paaslam. Dezelfde Petrus zien we in Johannes 21 aan het werk als visser. De vissen worden geroepen ‘uit het duister tot het wonderbaar licht’ (1 Petrus 2:9).

Een middeleeuws rijmpje luidt: Littera gesta docet, quid credas allegoria / moralis quid agas, quo tendas anagogia. Vrij vertaald: ‘De letter van de Schrift leert je de gebeurtenissen; wat je moet geloven leert de allegorie; de moraal wat je moet doen; waarnaar je moet streven, de anagogie.’ Vier invalshoeken om een tekst te benaderen. Deze methode is nog altijd vruchtbaar bij het beluisteren van een bijbeltekst.

Zalig Pasen! Na een veelbewogen nacht is alles ten goede gekeerd. ‘Toen zong Mozes’, beginnen de meeste vertalingen Exodus 15. ‘Dan zingt Mozes’, heeft de Naardense Bijbel. Het Hebreeuws kan ook vertaald worden met: ‘Dan zal Mozes zingen (…)’ De rabbijnen zien er een verwijzing in naar de opstanding. Dan zal Mozes zingen! Want zijn lied is toekomstmuziek. Het zonet gebeurde is een telelens waardoor de overwinning op alle vijandige machten zichtbaar is. ‘Dan zal het woord geschieden, dat geschreven is: De dood is verslonden tot overwinning’ (1 Korintiërs 15:54 – Statenvertaling).

Vandaag begint de Adventstijd. Dat wordt in veel gemeenten met vuurwerk, slingers en champagne ingeluid als ‘het nieuwe kerkelijk jaar’. Maar welbeschouwd is er hooguit sprake van een accentwisseling. Al vanaf de herfst klinken lezingen die herinneren aan het einde aller dingen. Het eigene van de Adventstijd is alleen dat het verwachten nu steeds meer geflankeerd wordt door het gedenken van Christus’ komst in het vlees. Op deze eerste zondag is daar echter nog weinig van te merken. Het is een en al eschatologie vandaag.