In gesprek over ‘Mens, waar ben je?’

Om te beginnen

De vraag ‘mens waar ben je’ wordt kort na het scheppingsverhaal gesteld. Als vakantie een tijd van recreatie (herscheppen) is, is deze vraag dan voor u een goede vraag om mee te nemen op vakantie? Is dat voor u een tijd van (her)bezinning over identiteit en levensbestemming? Of heeft u een andere vraag aan of over uzelf hoog op het hart?

Meer dan een onschuldige vraag (pag. 2-3)

Aan de hand van de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan stelt Schorren de vraag ‘Mens, waar ben je?’ als een vraag naar verantwoordelijkheid nemen.

• Hoe voelt dat voor u?
• Heeft u een voorbeeld waarbij u achteraf dacht: misschien ben ik wel te snel doorgelopen?
• Waar vindt u dat we persoonlijk en samen meer verantwoordelijkheid voor moeten dragen? Hoe probeert u dat?
• Hoort u nog meer betekenissen in de vraag ‘mens waar ben je?’?
  Schorren noemt de tv-programma’s ‘Spoorloos’ en ‘DNA onbekend’.
• Heeft u zelf of in uw omgeving ervaring met vermiste familie of met onbekende afkomst?
  Bij het verhaal over ‘de boom van Goed en Kwaad’ wordt veelal het kwaad uitgelicht.
• Heeft u voor uzelf ook weleens de kennis van het goede centraal gesteld?
• Zou u daar met elkaar een gedachte-experiment van kunnen maken: welke goede kennis hebben we zoal in huis?
  Schorren eindigt met een aantal vragen voor een zomers vakantiemoment (slot pag. 3) .
• Beantwoord deze vragen eens aan uzelf of aan elkaar.

Wie zijn wij, en wat is onze plek? (pag. 5)

Rabbijn Soetendorp begint dit artikel met het noemen van zijn ochtendgebed.

• Heeft u ook een vast ochtend- of avondgebed?
  Volgens Soetendorp trilt de vraag ‘Mens waar ben je?” nog steeds onbeantwoord na.
• Herkent u dit of ziet u ook voorbeelden van een antwoord?
  Soetendorp vertelt ook over de 36 rechtvaardigen.
• Heeft u weleens één van die 36 rechtvaardigen menen te herkennen? Of kunt u er misschien één aanwijzen?
• Herkent u de wedervraag zoals Soetendorp zegt dat Abraham deze stelde?
• Hoe herkenbaar is de vraag ‘God, waar bent U’ voor uzelf?
• Weet u voor uzelf nog van een moment waarop u die vraag stelde?
  Soetendorp noemt het essay van Tommy Wieringa, ‘Optimisme zonder hoop’.
• Als iemand deze gelezen heeft, laat hem/haar er kort over vertellen.

‘Ik ben de enige die nergens heen hoeft’ (pag. 6-7)

• Bent u weleens in het stiltecentrum van Schiphol geweest?
• Zo niet, is dat – nu u dit leest – een gemiste kans?
• Gaat u de volgende keer?
• Hoe staat u tegenover vliegen? Is dat de laatste jaren veranderd of genuanceerder geworden?
  Het stiltecentrum op Schiphol wordt een oefenplek voor vrede genoemd.
• In hoeverre is de kerk of de zondagse viering dat voor u?
• Heeft u nog meer van die oefenplaatsen?

Bij de tekst van Mariann Budde (pag. 11)

• Waar heeft u meer moed voor nodig: voor weggaan of blijven?
• Wat deed u meer in uw leven: weggaan of blijven? Kunt u vertellen waarom?
• Waar bleef u en waar ging u bewust weg?

Doet u dan voortaan net zo (pag. 12-13)

• Zou u mee willen doen aan de doorgaande kerkdienst voor het kerkasiel in Kampen? Waarom wel/ niet? (Kijk voor de mogelijkheden om vanuit uw gemeente in de Open Hof een dienst te houden op kerkasielkampen.nl.)

Bij de kleine tekstjes

Zoek in dit nummer samen naar de kleine blokken tekst zoals die van Simone Weil, Anselm Grün en paus Franciscus.

• Welke zou u op een papiertje in uw portemonnee bij u willen steken om vast te houden?

De bekende weg (pag. 13)

• Bent u het eens met Reijendam dat door de eerste vraag in de Bijbel ons omgevingsbewustzijn belangrijker is dan onze identiteit? Wat zou u zoal onder dit omgevingsbewustzijn willen scharen?
• Waar zei u ‘hineni’ (hier ben ik, ofwel: ik ben present)?

Wie ben je? (pag. 14)

• Waar heeft u ooit bewust een (denkbeeldig) masker gedragen?
• Wat maakt dat u er nu over vertellen kunt?
• Bent u zich er weleens van bewust hoe uw uiterlijk masker overkomt? Durft u het te noemen?
• In hoeverre wijkt dit beeld af van uw innerlijk masker, denkt u?

Om hulp vragen (achterpagina)

• Waar zou u meer hulp voor moeten en durven vragen?

Om mee af te sluiten

• Schrijf voor uzelf een gebed waarin u woorden probeert te geven die als uw (voorlopige) antwoord kunnen gelden op de vraag ‘Mens, waar ben je?’ Vouw het papier op en neem het mee naar huis om komende week nog eens te overdenken en te bidden. Als de sfeer vertrouwd is en als u dat wilt, kunt u ook iets uit uw gebed delen met elkaar.
• Een van de bekendste en geliefdste liederen uit de opwekkingsbundel is nr. 488. Zeker jongeren zingen deze graag. Lees of zing deze of luister er met elkaar naar (via YouTube of een ander geluidsmedium). Vindt u er (sporen van) een antwoord in op de vraag ‘Mens, waar ben je?’

Op theologie.nl/gesprekssuggesties vindt u alle gesprekshandreikingen bij de nummers van Open Deur vanaf januari 2007.

Neem een abonnement op Theologie Basis om Open Deur te lezen

Bestel het nummer van Open Deur over ‘Mens, waar ben je?’

Bestel het zomer nummer