Kunst stelt ons in staat onze plek onder de zon, ergens tussen de aarde en de hemel in, te heroverwegen. Nooit komen we helemaal los van de aarde. Maar kunnen we wel helemaal opgaan in de aarde? Gé-Karel van der Sterren werkt aan een oeuvre dat enerzijds gaat over het fysieke schilderen: de stof, het […]

Uithuilen en opnieuw beginnen binnen en buiten het psalmgebed ‘De psalmen geven slechts geleidelijk hun geheimen prijs’, zei ooit een kloosterling tegen mij. Zij had recht van spreken, want zij had inmiddels ruim zestig jaar dagelijks zeven keer per dag de getijden (in het Latijn) gezongen. In dit artikel zal ik enkele overwegingen wijden aan […]

In de beroemde roman De naam van de roos (1980) van Umberto Eco discussiëren de benedictijn Jorge van Burgos en de franciscaan William van Baskerville in het jaar 1327 over de vraag of Jezus gelachen heeft (pag. 139). Jorge is behoudend en wil niets van lachen weten: ‘Maar u weet dat Christus niet lachte.’ William […]

Ongelovige fascinatie voor God en Bijbel In zijn boeiende studie Zwevende gelovigen (2011) beschrijft Joep de Hart de veranderingen die zich op godsdienstig terrein in Nederland hebben voorgedaan. Kort samengevat komt dat neer op: kerken lopen leeg en tegelijkertijd is er een waaier aan spirituele mogelijkheden, waar steeds meer belangstelling voor ontstaat, overigens ook binnen […]

Over C.W. Mönnichs Pelgrimage (1953) In het voorjaar van 1953 maakte de Amsterdamse theoloog en cultuurhistoricus Conrad Mönnich (1915-1994) een cultuurreis door Frankrijk. Hij was hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam en nauw betrokken bij vernieuwingen in de Evangelisch-Lutherse Kerk. Tijdens zijn reis deed Mönnich onder meer Parijs, Versailles, Vézelay en Autun aan. Hij bezocht […]

Bij een pelgrimstocht wordt vaak gedacht aan enorme afstanden en grote ontberingen. Dat kan natuurlijk: een wandeltocht naar Santiago de Compostella of Rome is vanuit Nederland een hele onderneming. Maar historisch gezien is dat niet helemaal juist. In het verleden werden er ook veel korte tochten gemaakt naar bedevaartsoorden in eigen land. En gelukkig kan […]

Lied van de twee bomen Staan in winterlicht twee bomenstramgelaten kaal wanhopig. Horen zij de stormaankomensluit de één zijn oren, ogen,wordt een zwaluw in zijn dromen. Grijpt de andermet zijn wortelsin nog onderaardser donker naar nog dieper waterstromen. (Huub Oosterhuis) Het ‘lied van de twee bomen’ is geen hertaling of bewerking van psalm 1. Het […]

Nico ter Linden heeft gevoel voor humor in de bijbel (zie vooral het eerste deel van zijn Het verhaal gaat), terwijl het bijvoorbeeld bij Maarten ’t Hart ver te zoeken is (zoals blijkt uit zijn twistzieke stukjes over problematische bijbelgedeelten). Beiden zijn goed thuis in de bijbel, maar terwijl het bij de één als een […]

Als er iemand begrip voor zal hebben om een poging te ondernemen om hem te begrijpen op grond van zijn levensloop en met name zijn jeugd, dan is het wel Eugen Drewermann zelf. Het is immers ook de manier waarmee hij probeert om de verhalen van de bijbel tot leven te brengen. Lees het hele […]