Een kind is ons geboren
‘De kalender van het kerkelijk jaar wordt intenser beleefd, is mijn indruk. Adventsteksten krijgen in zo’n lockdown een andere dimensie. Het hoopvolle van: ooit komen we hieruit. Jesaja: ‘Het volk dat in duisternis ronddoolt ziet een schitterend licht.’ Er is licht aan het einde van de tunnel. Dat miste ik in de speech van Rutte, toen hij deze harde, tweede lockdown aankondigde: perspectief.
Ik merkte zelf wat het me deed toen de derde adventskaars werd aangestoken. Hoe donker het buiten ook is, hoezeer het aantal corona-besmettingen stijgt – bij ons stijgt het licht, als tegenpool.
Bemoediging
In diensten kies ik nu bewust teksten uit die bemoediging geven. Ook in het gebed in het begin geef ik daar woorden aan.
Mensen zoeker bewuster naar houvast in deze adventstijd. Ze willen geïnspireerd worden door verhalen die laten zien dat het kan. Het geboorteverhaal van Jezus heeft op alle mogelijke manieren een sombere achtergrond: er was geen plek, er was alleen een kribbe, ze moesten op de vlucht. Toch ontkiemt daar iets nieuws.
Ook doordat allerlei poespas, allerlei geregel voor Kerst wegvalt – wat gaan we eten en met wie, ontstaat er meer ruimte voor het verhaal van Kerst, de betekenis klinkt sterker door.
Geboortelijkheid: een nieuw begin
Ik ben uitgenodigd om iets te vertellen over Advent op een bijeenkomst van een 40-tal bestuursleden uit het bedrijfsleven. Dan wil ik het hebben over de nataliteitsgedachte van Hannah Arendt, de ‘geboortelijkheid’ – die voor haar staat voor het vermogen om opnieuw te beginnen. ‘For unto us a child is born’, uit de Messiah. Een kind is ons geboren. Een nieuw begin. Die geboorte kunnen we telkens weer gestalte geven in het leven van alledag.
Maar hoe doe je dat? Hoe ga je verder na corona? Terug naar hoe het was, want het ging toch goed? KLM en Schiphol in oude glorie herstellen? Of kan het ook anders? Durf je te zeggen: dit is het moment om eens na te denken over onze rol in het geheel.
Bij een nieuw begin denk ik ook aan vergeving, een nieuw begin voor mensen die een verkeerde keuze hebben gemaakt. In het bedrijfsleven wordt sterk vanuit compliance gedacht, vanuit het volgen van wetten en regels. Maar hoe ga je met elkaar om als het is misgegaan?
Het is niet voor niets dat deze bestuurders voor hun bijeenkomst dit jaar zo’n onderwerp kiezen. Dat heeft met corona en met dit tijdsgewricht te maken. Mensen voelen: dit is het moment om stil te staan bij wat we doen. Er is veel verlangen om het ‘goede’ uit deze coronaperiode mee te nemen.
Dit jaar hebben we een unieke kans om een hele grote groep te bereiken. Mensen hebben zoveel behoefte aan bemoediging, zoeken in de donkerste dagen inspiratie. Als het de kerk nu niet lukt, wanneer dan wel?
Joost Röselaers is predikant van Vrijburg (Remonstranten en Vrijzinnige Protestanten) in Amsterdam en van de Remonstranten Oosterbeek. De kerstavondviering vanuit Vrijburg (24 december 22 uur) is online te zien op KerkTV.
Deze tekst is opgetekend door Esther van der Panne.
