Toen Dietrich Bonhoeffer als veertienjarige jongen besloten had predikant te worden, vertelde hij dat onbevangen aan zijn familie. Zijn oudere broers reageerden daar kritisch op. De kerk is een kleinburgerlijke, saaie en uiterst zwakke organisatie, vonden zij. ‘Dan zal ik die kerk hervormen’, zei de jonge Dietrich vastberaden. En aan dat voornemen heeft hij zich gehouden. Daarbij liet hij zich door Luther inspireren. Kick Bras beschrijft hoe dat in zijn werk ging.

Op dit moment telt Nederland zo’n zestig pioniersplekken. Dat zijn protestantse projecten die beogen de Bijbelse boodschap in nieuwe vormen aan te bieden aan een breed publiek. De verschillende pioniersplekken zijn heel divers. Men heeft met elkaar digitaal contact en twee keer per jaar een gezamenlijke training. Eén van die pioniersplekken is de voormalige Lutherse gemeente van Amersfoort met ds. Diederiek van Loo. Wij stelden haar enkele vragen.

In 1932 riep Reinhold Tadden von Trieglaff een vergadering van protestantse gemeenten in Pommeren bijeen. Het ging om de plaats van de christenen en het evangelie in een verander-de samenleving. Er kwamen 20.000 mensen. Tadden von Trieglaff was nadien lid van de christelijke ver-zetsbeweging, de Bekennende Kirche. Ilona Fritz beschrijft in grote lijnen hoe het verder ging en gaat…

In dit hervormingsnummer willen we ook aandacht besteden aan hernieuwing binnen een oude traditie. Jonge loot op oude stam. Hélène Leijendekkers vertelt.

Alleen God schept uit het niets. Wij mensen maken van iets iets anders. We hergebruiken elementen die beproefd zijn en die hun bestaansrecht hebben bewezen. Hervorming mikt op verfris-sing, terug naar de bronnen, stof eraf, verder in de oorspronkelijke richting. Hoe is dat met het religieuze leven? In Nederland zien we veel kloosters slui-ten.

Tot in de zestiger jaren van de vorige eeuw kon je van leerkrach-ten in het confessioneel onderwijs verwachten, dat hun geloof mee resoneerde in hun lessen. De identiteit van de katholieke of protestants-christelijke school was geen hot item. Dat is het nu wel. Door de ingrijpende veranderingen van de afgelopen decennia is die identiteit een heikel onderwerp geworden. Jos Roemer gaat in zijn dagelijkse praktijk de uitdaging aan.