Geestelijke vorming voor het leven van alledag

Ter inleiding op dit themanummer schreven de beide nauw betrokkenen deze eerste bijdrage. Ze maken een onderscheid tussen geestelijke vorming en geestelijke begeleiding en lichten dat toe, vooral aan de hand van de inhoudsopgave van dit nummer. Dit nummer is gedacht een flinke boost te geven aan onze pastorale betrokkenheid..!

Pastoraat in de gemeente vindt vaak plaats als er iets bijzonders aan de hand is. Dat kan vrolijk zijn – bij geboorte, huwelijk, jubilea – maar ook verdrietig – bij ziekte, dood, echtscheiding, psychisch lijden. Met elkaar meeleven is wezenlijk voor de gemeente van Christus. Gelukkig gebeurt dat ook op grote schaal. Voor deze momenten van pastoraat mogen we heel dankbaar zijn, want omzien naar elkaar is allerminst vanzelfsprekend in onze samenleving.

Maar het is niet het hele pastorale verhaal. Want ook als we ons dagelijkse leven leiden en alles ‘gewoon’ is, heeft pastoraat een plek. Daarover gaat dit nummer.

De directe aanleiding is het verschijnen van een nieuwe methode die kan helpen om met elkaar op te lopen en zo samen heel concreet te werken aan levensterreinen waarop we willen groeien als leerling van Jezus Christus. Bijvoorbeeld omdat het op een bepaald gebied in ons leven niet zo lekker loopt of omdat er allerlei uitdagingen op ons bordje liggen. Aan de hand van gesprekskaarten gaan de pastor en de pastorant hierover gericht in gesprek.

Daarnaast komen in dit nummer ook andere vormen van geestelijke begeleiding en vorming in beeld. Hoe kunnen we het leven van alledag verdiepen en verrijken? Hoe kan de gemeente meer en meer een plek worden waar we worden geholpen om over de volle breedte van ons bestaan te leven vanuit het Evangelie en te groeien op de weg van de navolging?

Geestelijke vorming

Kort iets over de inhoud van dit nummer. De eerste artikelen in dit themanummer gaan specifiek over de methode Geestelijke Vorming, gesprekskaarten voor pastorale verdieping. Theo Pleizier (PThU) stond met een aantal internationale collega’s aan de basis daarvan. Hij legt in het eerste artikel in kort bestek uit waar de methode voor staat. Ze wil helpen om midden in het gewone leven voor elkaar een metgezel te zijn op de weg van het geloof.

Het tweede artikel is van de hand van Irene Potappel-Weerheim, vertaler van de kaartenset en geestelijk verzorger bij het Leger des Heils. Ze schrijft vanuit de concrete ontmoeting met Nathalie over de kracht van de methode.

De bedenkers van de methode dachten bij de ontwikkeling vooral aan voorgangers die één op één met gemeenteleden gesprekken zouden kunnen voeren, maar ook groepsgewijs kun je er goed mee werken. Egbert Brink, predikant in Waddinxveen, doet daar verslag van in het derde artikel.

Nelleke Plomp laat in een volgend artikel zien dat de methode ook vruchtbaar kan zijn bij het werken met twintigers en dertigers. Zowel de inhoud als de vorm – lekker overzichtelijk, maximaal zes gesprekken – sluit goed aan bij de jongerenwereld. Het is een manier om een echte, diepe verbinding aan te gaan, iets waar veel jongeren naar snakken, maar wat tegelijkertijd voor hen niet vanzelfsprekend is.

Hoe wordt de gemeente geholpen breeduit te leven vanuit het Evangelie en te groeien op de weg van de navolging?

Geestelijke begeleiding

In het vervolg van het nummer trekken we de geestelijke vorming wat breder. Deze kaartenset is immers maar één methode. Het aanbod op het gebied van geestelijke begeleiding is ruim. Tytsje Hibma, emeritus-predikant, geestelijk begeleider en secretaris van de Beroepsvereniging Geestelijke Begeleiding, laat dat zien aan de hand van het beeld van de metamorfose van een vlinder. Een ervaren iemand die met jou of met je groep meekijkt, kan zorgen voor verdieping en voor ontmoetingen die net wat verder gaan. Daarbij gaat het, zoals ze schrijft, om ‘ruimte maken voor de Geest, ruimte laten voor de werking van God in de begeleide én de begeleider.’ Lees het artikel hier.

Carla Schoonenberg-Lems, gemeentepredikant en geestelijk begeleider, vertelt over ervaringen die ze – letterlijk – onderweg opdeed. De eerste christenen werden ‘mensen van de Weg’ genoemd (zo bijv. in Handelingen 9:2) en dat is eigenlijk wel heel passend. Ze zijn geen mensen van de zitplaats, maar mensen onderweg. Schoonenberg deelt ervaringen die ze al wandelend opdeed. Pelgrimeren kan je leven zeer verdiepen en verrijken. Lees het artikel hier.

Alledaagse ontmoetingen, leefregels en een inspiratiedag

Erica Hoebe, gemeentepredikant, vraagt aandacht voor alledaagse ontmoetingen en gesprekken. Heel veel pastoraat ontstaat zonder dat het echt gepland is. Mensen zoeken elkaar op, worden aan elkaar gegeven en zo groeien soms diepgaande verbindingen. Lees het artikel hier.

In een laatste artikel vraagt Sake Stoppels aandacht voor de geestelijke kracht van leefregels. We zien in onze drukke en vaak structuurloze tijd de interesse in leefregels, onderlinge afspraken en vaste ritmes toenemen, zeker ook onder jonge mensen. Regels en ritmes willen het leven niet plat slaan, maar juist verdiepen en vruchtbaar maken.

Tot slot. Op 17 mei a.s. is er in Zwolle een Inspiratiedag Geestelijke Begeleiding en Geestelijke Vorming, getiteld ‘Samen oplopen’. Aanleiding voor deze dag is het verschijnen van de methode die we in dit themanummer hebben geïntroduceerd.

We hopen uiteraard dat dit nummer bijdraagt aan verdieping en verbreding van het pastoraat in de kerkelijke gemeente. Er is rond de pastorale mogelijkheden van de gemeente nog zoveel te ontdekken!